Word jij ‘s nachts altijd rond hetzelfde tijdstip wakker? Of heb je in de middag ook vaak rond 4 uur een bepaald soepje nodig? Je bent zeker niet de enige, maar er is mogelijk wél een verklaring; je gaat niet optimaal mee in het ritme van je organen. In de Chinese geneeskunde noemen ze dit de orgaanklok en deze kan behoorlijk veel invloed hebben op hoe jij je voelt.
Door: Michelle Kroonen
Volgens de orgaanklok staan onze organen gedurende specifieke momenten twee uur lang in de actieve stand, terwijl ze precies twaalf uur later juist op een laag pitje staan. Door je bewust te zijn van dit ritme, kun je hier actief invloed op uitoefenen en je lichaam een handje helpen.
In je element
De hoofdorganen of orgaansystemen van de orgaanklok worden ingedeeld aan de hand van de principes van yin en yang en de vijf elementen (hout, water, vuur, metaal en aarde). Dit zijn eeuwenoude Chinese filosofieën waarmee we de wereld om ons heen kunnen verklaren en begrijpen. Zo draait yin en yang om het vinden van balans, waarbij het een niet zonder het ander kan. Denk maar aan donker en licht, warmte en kou, mannelijke en vrouwelijke energie. Elk element heeft in de orgaanklok dan ook een yin en een yang orgaan, het element vuur heeft zelfs twee yin en twee yang organen. Hiermee staat de teller op twaalf hoofdorganen en is de cirkel letterlijk rond. De vijf elementen hebben invloed op de yin-yang balans en kun je eigenlijk overal op toepassen: dierenriemtekens, kleuren, de seizoenen, voeding en dus ook onze organen. Zo hebben gele, van nature zoete voedingsmiddelen een versterkend effect op het aarde element en daarmee ook op de aarde organen zoals de maag en milt (verantwoordelijk voor je spijsvertering en energie-inname).
In hart en nieren
‘Iets op je lever hebben’ of ‘het ligt zwaar op mijn maag’; er zijn niet voor niets zoveel spreekwoorden die met organen te maken hebben. Vanuit de holistische visie weten we natuurlijk al dat er enorm veel wijsheid in ons lichaam zit en dat emoties in ons lichaam zitten opgeslagen. Bij een disbalans krijgen we dan ook allerlei seintjes in de vorm van lichamelijke en psychische klachten. Neem het voorbeeld van de lever, die actief is tussen 01.00 uur en 03.00 uur. Als jij rond dit tijdstip wakker wordt, kan het zijn dat je de avond ervoor wellicht een wijntje te veel hebt gehad en je lever het niet kan verwerken. Het kan ook zo zijn dat er fysiek niets met je lever aan de hand is, maar dat er een stukje boosheid of frustratie los mag komen.
Hieronder lees je per tijdsblok welk orgaan actief is en wat jouw lichaam je mogelijk probeert te vertellen:
Bron: Dynamic Balance acupunctuur. 05.00 uur – 07.00 uur: Dikke darm – metaal – yang
Op dit tijdstip word je wellicht wakker door de wekker óf uit jezelf om naar de wc te gaan. De dikke darm staat voor shit loslaten die je niet meer nodig hebt – in dit geval dus ook heel letterlijk. Lukt het jou niet om naar de wc te gaan? Dan kan het zijn dat je juist iets aan het vasthouden bent… laat het los, laat het gaan!
07.00 uur – 09.00 uur: Maag – aarde – yang
Dit is het ideale moment voor een goed (en het liefst warm) ontbijt, aangezien je maag tijdens deze uren het actiefste is. Vind je het lastig om iets te eten omdat je vaak misselijk bent in de ochtend? Bij de maag hoort de emotie walging. Probeer in dat geval tóch een klein beetje te eten en start bijvoorbeeld met een kopje thee. Twaalf uur later staat je maag op een laag pitje en is het verstandig om juist niet meer (veel) te eten.
09.00 uur – 11.00 uur: Milt – aarde – yin
Na het eten van het ontbijt, worden deze voedingsstoffen omgezet in energie. Dit is hét moment om fysiek of mentaal aan de slag te gaan. Pak tijdens deze uren bijvoorbeeld de klus op waarvoor je het meeste denkwerk nodig hebt, of die je al het langst aan het uitstellen bent. Kun je die daarna weer lekker afstrepen, vindt onze mind ook heel fijn!
11.00 uur – 13.00 uur: Hart – vuur – yin
Je zult het waarschijnlijk al raden, maar je hart staat voor de liefde, voor jezelf en voor een ander. Rond 12.00 uur is het hart op haar hoogtepunt. Misschien ben je rond dit tijdstip extra vrolijk, maar als je gekwetst bent, kan dit juist ook op dit moment voelbaar zijn. Probeer eens echt met aandacht te voelen wat jou gekwetst heeft en wees lief voor jezelf.
13.00 uur – 15.00 uur: Dunne darm – vuur – yang
Door de activiteit van het hart begint het concentratievermogen te dalen, waardoor je na de lunch wellicht een dipje ervaart. De dunne darm is nu actief, waardoor dit het perfecte moment is om in beweging te komen en je spijsvertering een handje te helpen. Maak bijvoorbeeld een lekkere wandeling, juist ook als je hier geen energie voor hebt. ‘Stomme’ klusjes zoals e-mails beantwoorden, kun je ook voor dit moment bewaren.
15.00 uur – 17.00 uur: Blaas – water – yang
Nou, daar is ‘ie hoor! De marketeers achter ‘4 uur cup-a-soup’ hebben dit moment van de dag niet voor niets geclaimd. De blaas is nu actief en de welbekende middagdip treedt op als je in de loop van de dag niet genoeg gedronken hebt. Door dit dipje kun je je gaan ergeren en irriteren aan de kleinste dingen. Neem dan even een momentje voor jezelf met bijvoorbeeld een meditatie en een kopje thee. Of vul je vocht en zoutgehalte aan met een miso soep (de gezondere variant van de hierboven genoemde).
17.00 uur – 19.00 uur: Nieren – water – yin
De nieren zijn gekoppeld aan de emotie angst. Het einde van de werkdag is dan ook het moment waarop veel mensen stress ervaren en bijvoorbeeld last krijgen van de onderrug. Een goed moment om rustig af te ronden en een bij voorkeur lichte maaltijd te eten. En nog veel belangrijker: waar komt de stress of angst vandaan?
19.00 uur – 21.00 uur: Kringloop – vuur – yin
De kringloop is een orgaansysteem dat – het woord zegt het al – zorgt voor de bloedsomloop, waarbij belangrijke stofjes door het lichaam worden vervoerd. Een perfect moment voor een ontspannen selfcare moment, zoals lezen of mediteren. Juist door de ontspanning, kunnen er emoties naar boven komen. Geef deze de ruimte en schrijf het van je af in een journal.
21.00 uur –23.00 uur: Drievoudige verwarmer – vuur – yang
Deze term is hier in het Westen niet heel bekend, maar de drievoudige verwarmer brengt evenwicht aan in je lichaam. Dit werkt het beste als jij ontspannen bent, dus met andere woorden…hup, op tijd naar bed! De milt die nu (twaalf uur later) juist op een laag pitje staat, zorgt er waarschijnlijk al voor dat je moe begint te worden.
23.00 uur – 01.00 uur: Galblaas – hout – yang
Hoogstwaarschijnlijk lig je nu lekker te slapen en kan de galblaas zijn werk doen. Deze is verbonden met het maken van keuzes (‘een nachtje erover slapen’). Als je moeite hebt om in slaap te komen, kun je eventueel nog een rustgevend kopje thee drinken of een fijne yoga nidra sessie volgen.
01.00 uur – 03.00 uur: Lever – hout – yin
Tijdens deze uren is de lever heel hard aan het werk om alle afvalstoffen uit je lichaam te halen, zodat jij de dag erna fris en fruitig weer opstaat. Je kunt al raden wat er gebeurt als je niet slaapt tijdens deze uren: een ‘katerig’ gevoel in de ochtend, zelfs als je niet gedronken hebt.
03.00 uur – 05.00 uur: Longen – metaal – yin
Tijdens deze uren is de ademhaling optimaal. Volgens de Chinezen is dit dan ook het perfecte moment om te mediteren, maar we kunnen ons heel goed voorstellen dat jij liever nog even in bed blijft liggen. En dat is helemaal ok, want tijdens onze slaap verwerken we ook emoties zoals verdriet, dat gekoppeld wordt aan de longen.
Vind jouw ritme
Misschien voelt het overweldigend om de orgaanklok toe te passen in je leven, maar je hoeft het uiteraard niet letterlijk over te nemen. Ga ontdekken waar voor jou de meeste winst zit en begin met het toepassen van kleine stappen. En blijf vooral voelen en luisteren naar je lichaam, het heeft zoveel te vertellen!
Wil jij meer leren over luisteren naar je lichaam? Dan is de module Uit je hoofd, in je lijf van de HOLY. Shit Academy iets voor jou!
English 
Dutch
Interessant en nooit geweten. Ik vraag me wel af; ik mis mijn mily en heb inderdaad al jaren spijsverterings problemen. Heb je van uit holistisch oogpunt ook hier weet van?
Ha Shirley,
We krijgen onze organen niet voor niets. Als er iets mee is (inclusief het ontbreken ervan), zegt dat vanuit de holistische visie altijd iets over onze mentale/emotionele gesteldheid. De milt is direct gerelateerd aan de spijsvertering en dit is emotioneel gelinkt aan gebrek aan zelfvertrouwen.
Dus: heel begrijpelijk dat je die klachten hebt. En zo vervelend ook! Je nummer 1 intentie zou mogen zijn om je zelfvertrouwen te laten groeien tot sky high. Ik verwacht dat als je daarmee aan de slag gaat, dat je spijsverteringsproblemen afnemen. Liefs
Ik bedoel dus milt*