Autismespectrumstoornis (ASS), of iets minder komisch: autisme. Het is een ontwikkelingsstoornis waar meer misvattingen dan concrete feiten over te vinden zijn. Het brein van een autistisch persoon ontwikkelt anders dan men normaal acht, en heeft vooral impact op de informatieverwerking in de hersenen. Misschien herken je in je kind kenmerken die je associeert met autisme, of misschien vertellen ze op het consultatiebureau al dat je kindje autistisch lijkt. Is jouw kind autistisch? Wat is dat nou eigenlijk en wat moet je ermee?
Door: Emma Traas
Autisme is een verzamelnaam voor gedragskenmerken die duiden op een kwetsbaarheid op gebied van sociale interactie en het filteren en integreren van informatie. Het kan voorkomen in combinatie met andere stoornissen of aandoeningen, dit heet comorbiditeit. Dertig procent van alle mensen met autisme hebben ook een verstandelijke beperking, en nog meer ervaren leerstoornissen als dyslexie of dyscalculie in combinatie met hun autisme.
Diagnostiek
Bij een diagnose kijkt de psychiater en/of (neuro)psycholoog naar drie gebieden: sociale interactie, communicatie, en stereotypieën, herhaald en ritmisch gedrag wat doorgaans ‘stimmen’ wordt genoemd. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar de mate waarin je kind anderen begrijpt en hoeveel contact die maakt, en hoe snel hun informatieverwerking is. Een autismediagnose kan niet gesteld worden aan de hand van een lichamelijk onderzoek, zoals een scan van het brein. Daarom kan het onderzoek soms lang duren, al helemaal als je een dochter hebt. Omdat vrijwel alle onderzoek naar autisme vroeger op blanke, volwassen mannen is gedaan, wordt autisme sneller gespot in jongens. Vrouwen, meisjes en mensen van kleur hebben het moeilijker en krijgen vaak pas een diagnose als ze volwassen zijn, of helemaal nooit.
Wat nu?
Nu heeft je kind een autismediagnose. Wat verandert er nu? In principe niks. Het is nog steeds hetzelfde kind waar je zo van houdt. Maar nu weet je waarom die zich misschien anders gedraagt dan andere kinderen. Je kan nu gericht onderzoek doen, ervaringsdeskundigen raadplegen en je beter proberen in te leven in hoe jouw kind de wereld ervaart. Je kunt je ook goed inlezen over eventuele hulp op school, zoals huiswerkbegeleiding of coaching. Je kan ook zelf gaan leren coachen, maar let goed op dat je nooit gaat ‘overcoachen’. Veel te specifieke instructies geven kan verwarrender zijn dan je denkt! Als je je kind vertelt dat die drie keer hun billen moet afvegen nadat die naar het toilet is geweest, kunnen die in de war raken als het papiertje al na de eerste keer schoon is. Autistische kinderen zijn niet dom of incapabel, maar ‘gewoon’ autistisch.
“Kijk me eens aan als ik tegen je praat!”
Er zijn een boel fabels en misvattingen over autisme. Denk aan de uitspraak ‘iedereen is wel een beetje autistisch,’ of het idee dat autisten geen inlevingsvermogen hebben. Laat je dan ook niks wijsmaken. Jij kent jouw kind het best, en dat je nu weet dat die autistisch is betekent niet dat die sowieso een type Rainman of Sheldon wordt als die later groot is. Daarom moet je ook altijd blijven proberen om begripvol, geduldig, maar vooral open te zijn. Maak je huis een veilige plek voor hen. Autistische kinderen leren al vroeg om – als survivaltechniek – hun kenmerken te maskeren om bij hun vrienden te passen. Dat is vermoeiend en kan als ze ouder worden leiden tot burnout. Laat je kind thuis lekker autistisch wezen. Vertel hen niet om stil te zitten en roep niet dat die je verdikkeme eens aan moet kijken. Je kind zal er dankbaar voor zijn.
Bij autisme horen vaak heftige emoties. HOLY shit. biedt gratis geleide meditaties. Voor een intensievere traumarelease kun je bij HOLY shit. terecht voor ademcirkels of truffelceremonies.
English 
Dutch